Yorgunluk bireylerin kendilerini halsiz-bitkin ve isteksiz hissetme durumudur. Konuyu bilimsel olarak ele alacak olursak; üçe ayırmak mümkündür.

a.    Kronik yorgunluk durumu: Bir sendrom olarak değerlendirebiliriz. Yaklaşık altı aydan fazla süren yorgunluk çeşididir. Psikolojik ve tıbbı sebepleri vardır.

b.    Psikolojik yorgunluk durumu: Genellikle kişilerin yaşadıkları olaylardan ve çevrelerinden etkilenerek ortaya çıkmış durumdur. Terapi desteği ile çözümlenir.

c.    Bahar yorgunluğu durumu: Mevsim geçişlerinin kaynaklanan bir yoğunluktur. Baharın başlaması ile ortaya çıkar. Bu yazımızda da bu konuya değinmeye çalışacağız.

 

Güneşin geliş açısı ile ve sıcaklık değerlerinin artması yanı sıra havadaki ne oranın artışı ile oluşan bir yorgunluktur. Yazın ve sıcaklık değerleri yüksek olan Mart-Nisan-Mayıs aylarında bireylerin kendilerini yorgun ve halsiz hissetmeleri olarak gözlemlenir. Nem yükseldikçe hissedilen hava sıcaklığı da yükselir. Sıcak ve kuru havaya göre daha rahatsız edicidir. İnsan cildinin üzerindeki buharlaşma bir serinlik sağladığı söylenir. Ancak yüksek ne bunun etkisini yok ederek sıcaklığın daha fazla hissedilmesini sağlar.

 

Bu durumun nemin hayatınızda ne kadar etkili olduğu ile doğrudan alakalıdır. Ne artışının vücutta iki yönlü etkisi vardır. İlki Burun boğaz ve orta soluk yollarında ödeme sebep olur.  Akciğere giden oksijen miktarını azalmasına sebep olur. Bunun yanı sıra

·      Mideye giden damarlar büzüşür ve gastrit artar.

·      Troid dokusuna gide damar büzüşür ve troid salgısı azalır.

·      Kalp ve ciğer damarların daralması ile hipertansiyon ve kalp krizi riski artar.

·      Cilt damarlarının daralması ile de cilt kuruması-dökülmesi ve saç dökülmesi de gözlenir.

·      Damarlarda genel olarak oksijen azalması nedeniyle de halsizlik ve yorgunluk artar ve baş  dönemsi ve dengesizlik durumu sıklıkla gözlenir.

·      Akciğer kapasitesi bu bölgedeki ödem nedeni ile daha da azalır. Bu sonuç nefes darlığı ve hareket   ile sıkıntı hissini artırır.

·      İkincisi; Ortam nem oranında artış ayni zamanda terleme fonksiyonunu bozar. Bu bozulma hem   vücut toksinlerinin atılmasını engeller hem de vücudun nem dengesini bozar.

·      Bu da kişinin kendini dengesiz hissetmesine neden olur.

 

İmkânları zorlayarak hafta sonları kısa tatiller yapmak ve bolca oksijen almak açık havada bulunmak.

Sabahları kahvaltıdan önce 5 dakika yürüyüş yapmak. Havanın güneşli olmasına dikkat etmelidir. Aç karnına 10-15 dakikalık egzersizler yapmak ancak vücudu aşırı yormamaya çalışmak çok önemlidir.

Sofralarınızdan C vitamini deposu olan meyve ve sebzeleri ayırmayın. Potasyum içeren domates, patates ve kayısının da bolca alınması önemlidir. Günce 3 litreye yakın su içmeli vücudun suya olan ihtiyacı ciddiye alınmalıdır. 

Uyku düzenine dikkat etmeli ve rahat bir yatakta düzenli uyku alınmalıdır. Düzenli uykunun stresi azalttığı unutulmamalıdır. Genelde moral veren konulara odaklanmak sürekli sorunlarla değil çözüm yollarını da düşünmek önemlidir.

Alkollü içeceklerden uzak durun. Problemlerden uzaklaşmak için alkole sarılmak bağımlılık yapacağı gibi sağlığında kaybolmasının önemli bir sebebidir.

 

Bu konuda alanında uzman diyetisyenleri söyleyeceklerini dikkatle dinlemek önemlidir. Dr. Elif Keskin’in tavsiyelerini önemsediğim için sizinle paylaşmak isterim.

   ·     Çok fazla karbonhidrat ağırlıklı öğünler tüketmek vücutta uyku ve yorgunluk haline sebep olmaktadır ayrıca dikkatsizliği arttırmaktadır. Bu yüzden karbonhidrat ağırlıklı beslenmemeye özen göstermeliyiz. Tahılın ve şekerin, tatlının fazlasına dikkat!

·      Beyaz rafine edilmiş tahıllar yerine, tam buğdaylı, çavdarlı, yulaflı ve kepekli rafine edilmemiş  tahılları tercih etmeliyiz.

 

·       Kahvaltı yapmadan evden çıkmamalıyız.

 

·       Çok ağır yemekler yerine, sebze, zeytinyağlı ağırlıklı beslenmeliyiz.

 

·       Kızarmış, kavrulmuş etler yerine, haşlama, ızgara etler tercih etmeliyiz.

 

·       Az az ve sık sık beslenmeliyiz.

 

·       Bol taze meyve tüketmeliyiz.

 

·       Bol bol su tüketmeliyiz. Günde 2-2,5 litre.

 

·       Fazla kafeinden kaçınmalıyız.

 

·       Koyu demlenmiş çaylar yerine, bitki çayları tercih etmeliyiz.

 

·       Fiziksel aktivitemizi arttırmalıyız. Günde fazladan 30 dakika tempolu bir yürüyüş olabilir.

 

Derleyen:

 

Dr. Abdulrezzak ÇİL

R&M Danışmanlık Kurucu ve Yöneticisi

Psikolojik Danışman ve Rehberlik Uzmanı

Yönetim Danışmanı ve Yönetici Koçu