12 Tem
Kariyer Kararsızlığına Düşmeden Bir Tercih Yapmak
Üniversiteye giriş sınav sonuçları açıklandığında ülkemizden yaklaşık 1 milyon genci tercih heyecanı sarar ve okuyacakları bölümleri belirlemeye çalışmak için tercih yaparlar. Bu tercihlerinde isabet etmeleri daha sonrasında isteyerek okuyacakları bölüme girmelerini sağlayacaktır. Sonrasında da severek yapacakları bir mesleği icra etmeleri ile sonuçlanmalıdır.
Yapılan araştırmalar ve istatistikler üniversite sınavlarına başvuran gençlerin yaklaşık % 21’i halen bir yüksek öğrenim programında öğrenci olan üniversite öğrencileridir. Mezuniyet aşamasına gelmiş üniversite öğrencilerine yönelik yaptığımız bir araştırmada okudukları bölümle ilgili bazı sorular yönelttiğimiz öğrencilerden ilginç cevaplar elde ettik. “Mezun olduğunuz bölümle ilgili olarak bir iş kolunda çalışacak mısınız?” sorusuna öğrencilerin yaklaşık % 45 çalışmayı düşünmediği bilgisini vermiştir. Yani neredeyse öğrencilerin yarısı mezun oldukları bölüm ile ilgili çalışmayı düşünmüyor.
Bu bilgiler ışığında öğrencilerin bölümleri ve meslekleri kendilerini tanımadan ve doğru bir planlama yapmadan tercih ettiklerini söyleyebiliriz. Yukarıda belirttiğimiz araştırmamda öğrencilerin birçoğunun arkadaşlarının etkisinde kalarak veya bölümlerin popülaritesine kapılarak tercih yaptıklarını söyleyebiliriz. Araştırarak ve isteyerek bölüm tercih etmenin oranının yaklaşık % 60’larda kalması öğrencilerin önemli bir kısmının çok araştırmadan bölüm tercihleri yaptıklarını düşünmemize neden olmaktadır.
Bu yıl tercih yapacak öğrencilerin aynı hataya düşmemeleri ve daha sonrasında kariyer kararsızlıkları yaşamamaları için tercih dönemini de akıllı bir yol seçmeleri gerekmektedir. İç tepkisel karar verme süreçleri ile değil de akılcı ve rasyonel süreçleri kullanarak tercihlerini yapmalıdır. İçimden geldiği bölümde okumam lazım hocam deniyorsa, bu isteğin mantıklı gerekçeleri ortaya konulmalıdır.
Tercihlerle ilgi bu dönemde çok sayıda yazıyla karşılaşabilirsiniz. Birçok yetişkin kendince anlamlı gördüğü gerekçeleri sıralayarak sizin şu veya bu mesleği okumanızı tavsiye edebilir. Bu süreçte strese kapılmadan biraz geriye çekilip büyük resmi görerek akılcı tercihler yapmalısınız.
Yapılacak tercih bir üniversite, bir fakülte veya bir meslek tercihi değildir. Bu tercih aynı zamanda sizlerin yaşam planlanmanızı da oluşturmaktadır. Bundan sonraki 40 yılınızı kapsamaktadır. İyi planlanmış bir 40 yıl mutlu iş hayatı, mutlu kariyer, mutlu bir aile, mutlu bir yaşam olarak karşımıza çıkacaktır. Sevmeden işini yapan ve ayakları sürüyerek işe giden biri olmak istemiyorsanız bu alanda 21 yıldır danışmanlık yapan ve kariyer kararsızlığı üzerine doktorasını tamamlamış bir olarak sizlere bazı tavsiyelerde bulunuyorum. Bu tavsiyeleri bir kendi mantıksal süzgecinizden geçirmenizi tavsiye ederim.
Öncelikle kendinizi çok iyi tanımalısınız. Kişilik özellikleri ışığında tercih yaparak, severek ve isteyerek okuyacağınız bölümü tespit etmek durumundasınız. Bunun için testler, mülakatlar ve uzman desteği çok önemlidir. Ancak bu süreçte çalışmaları ciddiye alarak yapmalı ve testleri önemsemelisiniz.
Testleri sonucunda elde edilen raporları yorumlatacak uzmanlara ulaşmak önemli bir basamaktır. Genellikle sosyal medya üzerinde yapılan testler öğrencilerin ve yetişkinlerin testlere karşı güvenini sarmıştır. Yaklaşık 14 yıldır bu alanda hazırladığımız testleri www.diatestingcenter.com üzerinde öğrencilere ulaştırmakta ve uzmanların istifadesine sunmaktayız. Bu çalışmamızda amacımız daha sonradan insanların istemedikleri bölümlerde okumalarını engellemek ve kariyer kararsızlık sürecini en aza indirmektir.
Raporların yorumlanması, kişilik özelliklerin uygun mesleklerin belirlenmesinden sonra, üniversitelerde ilgili bölümlerin özellikler ele alınmalıdır. Bir bölümle ilgili puan sıralaması en son aşamada yapılır. Öncelikle bazı analizler yapılmalı ve sonrasında puana göre sıralama yapılmalıdır. Puan önemlidir ancak puanım boşa gitmesinde diye bölüm tercihi yapılmaz.
Meslek tercihi ile ilgili sıralama şöyle yapılmalıdır.
· İsteğim bölüm hangi üniversitelerden olduğu
· Bölümlerdeki akademisyenlerin özellikleri ve yeterli sayısı
· Mezunlarının çalıştığı alanlar ve istihdama yönelik projeleri
· Üniversitenin bulunduğu şehrin özellikleri ve sosyal hayatı
· Şehir dışı veya içi okumanın avantaj ve dezavantajları
· Kişisel sağlık durumunuz ve aile ilişkileriniz-bağlarınız
· Okunan bölümün geleceği ile ilgili beklentiler
Bu sorular irdelendikten sonra ilgili bölümden mezun olmuş insanlara ulaşılması ve onlardan da görüş alınması önemlidir. Olumlu ve olumsuz görüşler birlikte alınmalı aile üyeleri ve bir uzmanla birlikte incelenmelidir. Bu çalışmalar için sonuçların açıklanması ve gelen puanların önemli olduğunu bilmekle birlikte öğrencilerin ve velilerin süreci sıkıştırmamak için şimdiden çalışmalara başlamalarının önemli olduğunu düşünüyorum.
Dr. Abdulrezzak ÇİL
R&M Danışmanlık Kurucu ve Yöneticisi
Psikolojik Danışman ve Rehberlik Uzmanı
Yönetim Danışmanı ve Yönetici Koçu
AŞAĞIDAKİ YAZILAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:
İhtiyaca Yönelik İnsan Kaynağı Yetiştirme
İş Dünyasına Dair Beklenti ve Öneriler
Kariyer Yolculuğunda Doğru Adım At Kitabım
Üniversite Sınav Gününde Ne Yapılmalı?
Üniversite Sınavında Puan Artırıcı Stratejiler
Yeni Eğitim Öğretim Dönemine İyi Bir Başlangıç Yapmak...
Kendi Kariyer Hayatında Başrol Oynamak
Teoriden Uygulamaya Meslek Nasıl Seçilir?
Kişiliğinize Uygun Meslek Seçin ve Kariyerinizi Planlayın
Kariyer Kararsızlığı Giderme Programı
Sınava Az Kaldı, Son Taktikleri Gözden Geçirelim
Üniversite Sınavı Yaklaşırken Hayat Düzeninizi Değiştirmeyin
Motivasyonunuz Sınavlarla Sınırlı Olmasın